Các độ cận: Tìm hiểu chi tiết về các mức độ cận thị và cách điều trị

Cận thị là một tật khúc xạ phổ biến, khi mắt gặp khó khăn trong việc nhìn xa do hình ảnh hội tụ trước võng mạc thay vì hội tụ trên võng mạc. Độ cận thị được đo bằng đơn vị Diop (\(D\)), biểu thị mức độ điều chỉnh cần thiết cho mắt để có thể nhìn rõ. Dưới đây là các mức độ cận thị và các phương pháp điều trị phổ biến.

Các Mức Độ Cận Thị

• Cận thị nhẹ: Dưới \(-3,0D\). Ở mức độ này, người mắc cận thị có thể gặp khó khăn khi nhìn xa nhưng nhìn gần vẫn khá rõ.
• Cận thị trung bình: Từ \(-3,0D\) đến \(-6,0D\). Tầm nhìn của người bị cận thị ở mức này bị ảnh hưởng rõ rệt khi nhìn xa, và thường cần đeo kính thường xuyên.
• Cận thị nặng: Trên \(-6,0D\). Người mắc cận thị nặng có tầm nhìn rất kém khi nhìn xa và có nguy cơ cao mắc các bệnh lý mắt khác như bong võng mạc, tăng nhãn áp.

Phương Pháp Điều Trị Cận Thị

Để cải thiện tầm nhìn và kiểm soát sự tiến triển của cận thị, có nhiều phương pháp điều trị phù hợp với từng mức độ cận thị.

Sử Dụng Kính Cận

• Kính gọng: Phương pháp điều trị phổ biến nhất giúp điều chỉnh khúc xạ để hình ảnh hội tụ đúng trên võng mạc.
• Kính áp tròng: Cũng có tác dụng tương tự như kính gọng nhưng mang tính thẩm mỹ cao hơn, phù hợp với người thường xuyên vận động.

Phẫu Thuật Khúc Xạ

• LASIK: Sử dụng tia laser để điều chỉnh hình dạng giác mạc, cải thiện thị lực lâu dài cho người mắc cận thị.
• ReLEx SMILE: Công nghệ mới không tạo vạt giác mạc, giảm thiểu rủi ro và giúp phục hồi nhanh hơn so với LASIK.
• Phakic ICL: Đặt kính nội nhãn giúp điều chỉnh cận thị mà không làm thay đổi cấu trúc giác mạc, phù hợp cho người có độ cận cao.

Các Biện Pháp Kiểm Soát và Phòng Ngừa Cận Thị

• Đeo kính đúng độ: Đảm bảo kính được sử dụng phù hợp với độ cận hiện tại để tránh mỏi mắt và không làm tăng độ cận.
• Tăng cường hoạt động ngoài trời: Hoạt động ngoài trời giúp mắt thư giãn, điều chỉnh khoảng cách tầm nhìn, làm giảm nguy cơ tăng độ cận.
• Tập thể dục cho mắt: Các bài tập như nhìn xa, massage mắt giúp giảm căng thẳng và giữ cho mắt khỏe mạnh.
• Thói quen sinh hoạt tốt: Áp dụng quy tắc 20-20-20: Mỗi 20 phút làm việc, nhìn ra xa 20 feet trong 20 giây để giảm áp lực cho mắt.

Lời Kết

Việc hiểu rõ các mức độ cận thị và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe đôi mắt. Bên cạnh đó, duy trì lối sống lành mạnh, tăng cường hoạt động ngoài trời và kiểm soát thời gian sử dụng thiết bị điện tử cũng giúp phòng ngừa và hạn chế cận thị phát triển.

Cận thị (Myopia) là một tật khúc xạ thường gặp ở mắt, trong đó mắt không thể nhìn rõ các vật ở xa. Khi bị cận thị, hình ảnh của các vật thể sẽ hội tụ trước võng mạc thay vì trực tiếp trên võng mạc như mắt bình thường. Điều này khiến người bị cận chỉ có thể nhìn rõ các vật ở khoảng cách gần, còn càng xa thì hình ảnh càng mờ đi.

1.1. Cận thị là gì?

Cận thị là tình trạng mắt mất khả năng điều tiết để nhìn rõ những vật ở xa. Nguyên nhân chính dẫn đến cận thị là do sự thay đổi hình dạng của nhãn cầu hoặc do giác mạc quá cong. Độ cận thị được đo bằng đơn vị Diop (D), và mức độ cận tăng dần theo độ cong của kính cần để điều chỉnh hình ảnh.

1.2. Nguyên nhân gây cận thị

• Di truyền: Nếu bố mẹ mắc cận thị, nguy cơ con cái cũng bị cận thị sẽ cao hơn.
• Môi trường sống và học tập: Thói quen xem tivi, sử dụng điện thoại, máy tính ở khoảng cách gần hoặc học tập trong điều kiện ánh sáng yếu là nguyên nhân phổ biến gây cận thị.
• Điều tiết mắt quá mức: Khi mắt phải tập trung nhìn quá lâu vào vật ở gần mà không được nghỉ ngơi, điều này dẫn đến sự gia tăng độ cận.

1.3. Biểu hiện của cận thị

• Nhìn mờ khi quan sát các vật thể ở xa.
• Nheo mắt hoặc căng mắt để cố nhìn rõ vật ở xa.
• Thường xuyên mỏi mắt, nhức đầu khi phải điều tiết mắt quá nhiều.
• Giảm hiệu suất học tập và làm việc do khả năng nhìn xa hạn chế.

Cận thị được chia thành nhiều mức độ khác nhau dựa trên độ cận của mắt. Độ cận càng cao thì mức độ cận càng nặng, gây khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày. Dưới đây là các mức độ của cận thị:

• Cận thị nhẹ: Độ cận từ \(-0.25\) đến \(-3.0D\). Ở mức độ này, người bị cận thị chỉ gặp khó khăn khi nhìn xa, nhưng vẫn có thể thấy rõ các vật gần.
• Cận thị trung bình: Độ cận từ \(-3.25D\) đến \(-6.0D\). Ở mức này, khả năng nhìn xa suy giảm đáng kể, đeo kính cận là cần thiết để cải thiện thị lực.
• Cận thị nặng: Độ cận từ \(-6.25D\) đến \(-10.0D\). Người bị cận thị nặng gặp nhiều khó khăn trong việc nhìn rõ các vật ở mọi khoảng cách và cần phải đeo kính có độ dày cao.
• Cận thị rất nặng (cận thị thoái hóa): Độ cận trên \(-10.0D\). Đây là mức độ cận rất nghiêm trọng, có thể dẫn tới biến chứng như thoái hóa nhãn cầu, làm suy giảm thị lực nghiêm trọng.

Việc phân loại các mức độ cận thị giúp người bệnh có cách điều trị và chăm sóc mắt phù hợp để hạn chế sự tăng độ và duy trì sức khỏe mắt tốt nhất.

Cận thị là tình trạng mắt không thể nhìn rõ các vật ở xa do hình ảnh của các vật thể hội tụ trước võng mạc thay vì trên võng mạc. Dựa trên các yếu tố khác nhau, cận thị được phân loại thành nhiều loại, từ đó có những biện pháp điều trị phù hợp.

3.1. Cận thị đơn thuần

Cận thị đơn thuần là loại cận thị phổ biến nhất, thường xuất hiện ở trẻ em và thanh thiếu niên. Mức độ cận thị thường dao động từ -0,25D đến -6,0D. Nguyên nhân chính là do mắt phải điều tiết quá nhiều trong quá trình học tập hoặc làm việc với các thiết bị điện tử trong thời gian dài. Loại cận thị này thường không gây ra các biến chứng nguy hiểm.

3.2. Cận thị giả

Cận thị giả là tình trạng cận thị tạm thời, thường xảy ra do mắt phải tập trung quá mức trong thời gian ngắn, như khi đọc sách hoặc làm việc với máy tính. Khi mắt được nghỉ ngơi, tình trạng này có thể tự biến mất. Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, cận thị giả có thể chuyển thành cận thị thật.

3.3. Cận thị ban đêm

Cận thị ban đêm là hiện tượng giảm thị lực vào buổi tối hoặc trong điều kiện ánh sáng yếu. Loại cận thị này xảy ra khi mắt không thể điều chỉnh đủ tốt để nhìn rõ các vật thể trong môi trường thiếu sáng. Những người bị cận thị ban đêm cần đeo kính chuyên dụng để tăng cường tầm nhìn khi lái xe hoặc di chuyển vào ban đêm.

3.4. Cận thị do thoái hóa mắt

Cận thị thoái hóa là loại cận thị nghiêm trọng, thường tiến triển nhanh và có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như bong võng mạc hoặc thoái hóa điểm vàng. Đây là dạng cận thị di truyền, thường xuất hiện sớm ở trẻ nhỏ và có thể khiến mắt bị tổn thương nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.

Việc hiểu rõ các loại cận thị giúp người bệnh có thể nhận biết sớm và có biện pháp điều trị kịp thời để ngăn chặn các biến chứng nghiêm trọng.

Việc đo độ cận thị đóng vai trò quan trọng trong việc xác định tình trạng thị lực và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Hiện nay, có nhiều phương pháp để đo độ cận từ việc tự đo tại nhà đến sử dụng các thiết bị hiện đại tại cơ sở y tế.

4.1. Đo độ cận tại nhà

Đo độ cận tại nhà thường sử dụng các công cụ đơn giản như bảng thị lực, thước và các ứng dụng hỗ trợ trên điện thoại thông minh. Đây là phương pháp tiện lợi và nhanh chóng nhưng độ chính xác không cao, chỉ mang tính chất tham khảo.

1. Sử dụng bảng thị lực và thước: Người đo cần đứng cách bảng thị lực một khoảng nhất định và lần lượt che một bên mắt để kiểm tra khả năng nhìn rõ ký tự.
2. Ứng dụng điện thoại thông minh: Hiện nay, có nhiều ứng dụng như Eye Care Plus, Eye Exam & Eye Test hỗ trợ người dùng đo độ cận tại nhà thông qua các bài kiểm tra thị lực cơ bản.

4.2. Đo độ cận tại cơ sở y tế

Đo độ cận chính xác nhất cần được thực hiện tại các cơ sở y tế hoặc phòng khám mắt chuyên nghiệp. Quá trình đo này thường bao gồm hai phương pháp:

• Khúc xạ khách quan: Sử dụng máy đo tự động để xác định bước đầu độ cận của mắt.
• Khúc xạ chủ quan: Tinh chỉnh kết quả dựa trên cảm giác của bệnh nhân khi sử dụng các thấu kính thử.

Các cơ sở y tế hiện đại còn áp dụng nhiều phương pháp đo mắt tiên tiến, như máy soi đáy mắt hoặc máy đo khúc xạ tự động, để đảm bảo kết quả chính xác.

4.3. Ứng dụng kiểm tra độ cận online

Ngoài ra, bạn cũng có thể kiểm tra độ cận qua các ứng dụng di động như Prescription Check hay Eye Chart HD. Những ứng dụng này cung cấp các bài kiểm tra thị lực dựa trên tiêu chuẩn quốc tế, giúp bạn dễ dàng theo dõi sức khỏe mắt mà không cần đến phòng khám.

Những ứng dụng này hữu ích khi bạn không có thời gian đến cơ sở y tế, nhưng cũng chỉ mang tính chất tham khảo, không thể thay thế việc kiểm tra từ bác sĩ chuyên khoa.

Việc điều trị và phòng ngừa cận thị cần được thực hiện theo nhiều phương pháp khác nhau nhằm đảm bảo sức khỏe thị lực tốt nhất. Dưới đây là một số cách phổ biến để điều trị và phòng ngừa cận thị:

5.1. Sử dụng kính mắt

• Kính gọng: Đây là phương pháp đơn giản, an toàn và phổ biến nhất. Kính giúp điều chỉnh tật khúc xạ bằng cách tập trung ánh sáng vào võng mạc, giúp người đeo nhìn rõ hơn.
• Kính áp tròng: Đối với những người không muốn đeo kính gọng, kính áp tròng là lựa chọn thay thế. Kính áp tròng mềm hoặc kính áp tròng cứng Ortho-K có thể được sử dụng để định hình lại giác mạc trong khi ngủ, giúp cải thiện tầm nhìn ban ngày mà không cần kính.

5.2. Phẫu thuật khúc xạ

Phẫu thuật khúc xạ là một giải pháp tiên tiến để điều trị cận thị, giúp bệnh nhân không cần phải đeo kính thường xuyên. Các phương pháp phẫu thuật phổ biến bao gồm:

• LASIK: Sử dụng tia laser để định hình lại giác mạc, giúp điều chỉnh tật khúc xạ. Đây là phương pháp có thời gian phục hồi nhanh và ít gây khó chịu.
• LASEK: Tương tự như LASIK nhưng dành cho những người có giác mạc mỏng. Phương pháp này điều chỉnh giác mạc mà không cần tạo vạt lớn.
• Phakic: Là phương pháp cấy ghép thấu kính vào mắt mà không cần loại bỏ giác mạc tự nhiên, thường dành cho những trường hợp cận thị cao.

5.3. Điều chỉnh thói quen sinh hoạt

Để ngăn ngừa cận thị tiến triển, việc điều chỉnh thói quen sinh hoạt hàng ngày là rất quan trọng:

• Hạn chế thời gian tiếp xúc với màn hình máy tính, điện thoại và các thiết bị điện tử khác.
• Tăng cường các hoạt động ngoài trời, tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên giúp giảm nguy cơ phát triển cận thị.
• Thực hiện các bài tập mắt thường xuyên, giúp giảm căng thẳng và mỏi mắt.

5.4. Bổ sung dinh dưỡng cho mắt

Chế độ dinh dưỡng giàu vitamin và khoáng chất rất quan trọng để duy trì thị lực tốt. Một số thực phẩm tốt cho mắt bao gồm:

• Rau xanh lá như cải bó xôi, rau dền.
• Thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, hạt chia.
• Trái cây giàu vitamin C như cam, kiwi.

Cận thị không chỉ ảnh hưởng đến khả năng nhìn xa mà còn có những tác động đáng kể đến chất lượng cuộc sống. Dưới đây là những ảnh hưởng tiêu biểu của cận thị:

• Ảnh hưởng tới học tập và công việc: Người bị cận thị thường gặp khó khăn trong việc nhìn xa, đặc biệt khi đọc các văn bản hoặc nhìn bảng từ xa trong lớp học. Điều này có thể làm giảm hiệu suất học tập và công việc nếu không được khắc phục kịp thời.
• Gây mỏi mắt, nhức đầu: Cận thị không chỉ làm mắt dễ mệt mỏi mà còn dẫn đến nhức đầu, đặc biệt khi nhìn vào màn hình máy tính hoặc điện thoại trong thời gian dài.
• Nguy cơ tăng độ cận theo thời gian: Nếu không điều chỉnh thói quen sinh hoạt và không được điều trị đúng cách, độ cận có thể tăng lên theo thời gian. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng hơn như cận thị nặng hoặc cận thị thoái hóa.
• Bong võng mạc: Trong một số trường hợp cận thị nặng, có nguy cơ cao dẫn đến bong võng mạc, một tình trạng nguy hiểm có thể gây mất thị lực vĩnh viễn nếu không được điều trị kịp thời.

Những ảnh hưởng này có thể được giảm bớt nếu người bị cận thị sử dụng các phương pháp điều trị như đeo kính, phẫu thuật khúc xạ hoặc áp dụng các biện pháp phòng ngừa như nghỉ ngơi mắt thường xuyên và tập luyện các bài tập cho mắt.

Cận thị là một trong những yếu tố quan trọng được xem xét trong quá trình khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự. Theo quy định hiện hành, cận thị từ 1,5 độ (diop) trở lên có thể khiến công dân không đủ điều kiện sức khỏe để tham gia nghĩa vụ quân sự.

7.1. Quy định về mức độ cận thị không đi nghĩa vụ quân sự

Theo thông tư liên tịch 16/2016/TTLT-BYT-BQP, công dân bị cận thị từ 1,5 độ trở lên sẽ được xếp vào nhóm sức khỏe không đủ tiêu chuẩn tham gia nghĩa vụ quân sự. Điều này bao gồm các trường hợp cận thị từ nhẹ đến trung bình (dưới 1,5 độ vẫn có thể tham gia).

• Cận thị dưới 1,5 độ: Công dân vẫn đủ điều kiện nếu đáp ứng các yêu cầu sức khỏe khác.
• Cận thị từ 1,5 độ trở lên: Công dân không đủ tiêu chuẩn về sức khỏe để thực hiện nghĩa vụ quân sự.

7.2. Kiểm tra mắt trong quy trình khám sức khỏe nghĩa vụ

Trong quá trình khám sức khỏe để tuyển chọn nghĩa vụ quân sự, công dân sẽ được kiểm tra tình trạng cận thị bằng các thiết bị chuyên dụng tại các cơ sở y tế quân đội. Việc đánh giá bao gồm các yếu tố khác liên quan đến mắt và tình trạng tổng quát của công dân.

Quy trình này đảm bảo rằng chỉ những công dân đủ sức khỏe mới tham gia vào lực lượng quân đội, giúp bảo vệ sức khỏe lâu dài cho cả cá nhân và cộng đồng.